Türkiye’de Gençler Yaz Tatillerini Nasıl Planlıyor?
Kimola olarak vizyonumuzu genişletmek için farklı disiplinleri ve bakış açılarını birleştiren bir kültür yaratmayı hedefliyoruz. Daha önce markaları ve pazarlamacıları desteklemek için ücretsiz veri odaklı markalar programlar başlattık, pazarlamacıların ve reklamcıların tüketici yorumlarına hızlıca ulaşması için Insights Engine'i kurduk, öğrencileri profesyonel yaşamdan önce destekleyen çok gurur duyduğumuz bir staj programı kültürü oluşturduk.
2021 Yaz Dönemi stajı için beş ekip arkadaşımız Haziran ayının ortasında aramıza katılıp yoğun bir şekilde çalışmaya başladı bile! İlk iş olarak da yaza girerken, gençlerin tatil tercihlerini ve geçen seneye göre tercihlerindeki değişimleri araştırdılar. Sizlere de okuması kaldı, iyi okumalar!
Büyük şehirlerdeki küçük odalarımızın asıl işlevinin yanı sıra hem ofis hem sınıf hem de toplantı odasına dönüştüğü uzunca bir sürenin sonuna geldiğimizi umuyoruz. Baharla birlikte gelen yenilenme hissi, yaz aylarında yerini umuda bırakır ve gün içinde elimizden hiç düşürmediğimiz tüm ekranlar adeta yazın geldiğini haykırır. Bir yandan dondurma diğer yandan bikini reklamları derken her birimizin aklından benzer düşünceler silsilesi geçer: “Bu yaz tatil yapacak mıyım? Peki nasıl yapacağım? Ne zaman yapacağım?”
Normal şartlarda basit bir planlamayla hazırlanacağımız bu tatil süreci, içinde bulunduğumuz 2021 yılında pek de mümkün olmuyor. Çünkü az önce örneklendirdiğimiz sorulara daha spesifik olanları ekleniyor: “Bana aşı sırası ne zaman gelir?’’, ‘‘Konaklayacağım yer COVID-19 için gerekli önlemleri almaya devam ediyor mu?’’,‘‘Uçak mı daha hijyenik yoksa araba kiralamak mı?”. Kafamızı kurcalayan bu tarz sorulara cevap aradığımız araştırmamız ilginç sonuçlar sunuyor.
Kimola Staj Ekibi olarak bizler, ülkemizde COVID-19 tedbirleri hala tamamen kalkmamışken bu sürecin gençlerin yaz tatillerini planlarken sahip olduğu motivasyonlarına, planlama alışkanlıklarına ve önceliklerine olan etkisini analiz etmek için bir çevrimiçi anket hazırladık.
Toplamda %63’ü kadın ve %37’si erkek olmak üzere 176 kişinin katıldığı bir örneklem elde ettik. Katılımcılarımızın tamamı 35 yaşından küçük, özellikle %74 gibi oldukça büyük bir kısmı ise günümüzde birçok markanın hedef kitle olarak belirlediği Z ve Y kuşağını temsil eden 18-25 yaş aralığında.
Katılımcılarımızın %50’sinin kendi tatil masraflarını kendileri biriktirmekten yana bir tutum sergilerken ekonomik şartlar ve pandeminin getirdiği zorluklardan ötürü olsa gerek %34’ü de sevdiklerinden maddi destek alarak tatil planı yapıyor. Tabii, aileleri ya da arkadaşları ile birlikte tatil yapanların da bu veriye dahil olduğunu göz önünde bulundurabiliriz.
Ayrıca yaş ya da cinsiyet fark etmeksizin katılımcılarımızın neredeyse yarısı (%45) 1500 ₺’dan az bir aylık kazanca sahip. Hal böyleyken, katılımcılarımızın %74’ü her şeyi bir kenara bırakıp ilk olarak tatil bütçesine odaklanıyor.
Konu yaz tatili olunca Türkiye'deki gençlerin -cinsiyet, yaş ya da kazanç fark etmeksizin- %60'ı, tatillerini yapmak için yılın en sıcak dönemleri olan Temmuz ve Ağustos aylarını tercih ediyor. Yılın en sıcak zamanlarında tatil yapmayı tercih eden bu kişiler genellikle kendilerini serin sulara atmak için Ege Bölgesi’ni tercih ediyor. 176 kişilik örneklemimizde öne çıkan tatil beldeleri olarak Bodrum, Antalya, Çeşme, Fethiye ve Kaş’ı seçiyor. Tatil planlarında yurt dışına gitmeyi düşünenler olduğunu da söyleyelim :) Onlara da şimdiden “enjoy your trip!” diyelim.
Koskoca Bir COVID-19 Yazı Nasıl Geçti?
Belirsizliklerle boğuştuğumuz, evden çıkamadan seyahat hayalleri kurduğumuz, bir an önce kurtulmak istediğimiz bir yıl oldu 2020. Geriye dönüp baktığımızda pek de hatırlamak istemeyeceğimiz koca bir yazı iyisiyle kötüsüyle geride bırakmış durumdayız.
Yaz denince akla gelen deniz-kum-güneş üçlüsü, geçtiğimiz yaz yerini maske-dezenfektan-sosyal mesafe üçlüsüne bırakmış gibi gözüküyordu. Ancak görüyoruz ki, anketimize katılan gençlerin yarısından fazlası %56’lık bir oranla 2020 yazını bir tatil planıyla değerlendirmiş.
Geçtiğimiz yaz gençler, %44’lük bir oranla 3-7 gün arası tatil yapmayı tercih ederken %33’lük bir oranla 7-15 günlük tatiller ise listede ikinci sırada yerini almış. Erkek katılımcılar ile kadın katılımcıları kıyasladığımızda ise kadınların erkeklere göre daha uzun süreli tatiller yaptığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Bu dönemde yapılan tatillerde gençlerin tercihleri %61’lik bir oranla araba, %22’lik bir oranla uçak olurken diğer ulaşım araçlarını tercih etme oranları oldukça düşük olmuş. Kadın katılımcılar uçakla seyahat etmeyi %28’lik bir oranla daha fazla tercih ederken bu oran erkek katılımcılarda %6 oranında görülmüş. Yine kadın ve erkek katılımcıların araba tercihlerine baktığımızda erkeklerin kadınlara göre araba ile ulaşımı daha fazla tercih ettiklerini görüyoruz.
Ne Kadar Az O Kadar İyi!
2020 Mart ayından itibaren altın kuralımız sosyalleşmeden ve temastan kaçınma olunca, gençlerin kaç kişilik tatiller planladıkları merak ettiğimiz bir diğer konu oldu. Pandemi ortasında yapılmış seyahat planlarının %47’lik bir oranla 2-3 kişilik küçük gruplarla yapıldığı ve 5 kişiden fazla olmayı tercih etmedikleri sonucuna vardık. %9 orana sahip olan tek kişilik tatillerin ise gençler arasında çok popüler olmadığını söyleyebiliriz. Görüyoruz ki, her alanda minimuma indirilen kişi sayısı kurallarına gençler de uymuş ve kalabalık yaz planları bu sene için geçerli olmamış.
Çadırımı Alırım Tek Başıma Giderim Bu Diyardan!
2020 yazında, sosyal medyada gençler arasında bir yandan “Dünyanın sezon finaline denk geldik” geyikleri, bir yandan “evde kal” hashtagli fotoğraflar paylaşılırken tatil planlarının peşine düşen gençlerimizin arasında yeni normal kavramı ile şekillenmiş iki popüler tatil planı keşfettik.
İlki, adeta içinde bir kovboyun ruhunu taşıyan gençlerin tercihi “çadırımı alırım tek başıma giderim bu diyardan” diyenler. Anket sonuçlarına göre 2020 yazında en çok tercih edilen üç konaklama tipinden biri olan çadırda konaklama, tatillerini tek başına yapan gençlerin en çok tercih ettiği konaklama tipi olmuş. Aynı zamanda kamp yapanların ne kadar süreyle tatil yaptıklarına baktığımızda; %44’ünün ortalama 2 gün tatil yaptıklarını görüyoruz.
Gençler arasında popülaritesi yüksek olan diğer tatil tercihi de “olmaz olsun yaz tatilim yanımda sevdiklerim olmayınca!” deyip tatil beldelerinde ev kiralayanlar. Tatil planını beşten fazla kişiyle planlayanlar konaklama tipi olarak %50 oranında günlük kiralık evleri ya da villaları tercih etmişler. Ayrıca günlük kiralama ile tatil beldelerinde ev tutanların tatil sürelerine baktığımızda 1 ve 7 gün arasında değiştiğini görüyoruz.
Tatilini Yorganına Göre Uzat
Planlarken tatlı hayallere daldığımız tatil planlarımızın gerçeklikte buzlu su misali yüzümüze çarptığı konulardan biri de tatile ayırabileceğimiz bütçeler. Anketin 2020 yazıyla ilgili sonuçlarına baktığımızda Türkiye’de gençlerin %50’si birikim yaparak, %34’ü ailesinden destek alarak ve %13’ü kredi kartı kullanarak tatil masraflarını karşılamış.
Yeni Normalle Yeni Tatiller
2020 senesindeki tercihlerimiz bu yıl nasıl bir değişiklik gösterecek? Yeni normalle birlikte yeni yaz tatili planlarını öğrenmek için yaptığımız araştırmada ilginç sonuçlar elde ettik. 2021’de yapılması planlanan yaz tatili planlarının ayrıntısına gelin hep birlikte bakalım.
2021 yazı için tatil yapmak isteyen kişilerin %54’ü yalnız başına tatile çıkmayı planlıyor ve bu kişiler anketimize katılan kadınların %58’ini oluştururken erkeklerin ise %51’ini oluşturuyor. Orta gruplarda yer alan %28’lik kesim ise 5 veya daha fazla kişi ile tatile çıkmayı planlıyor. Geri kalan ufak gruplar ise tatillerini 2 kişi ile 5 kişi arasında yapmayı planlıyorlar.
Ayrıca 2021 yazı için planlanmış olan tatil sürelerinin %46 oranıyla 3-7 günlük tatiller olması dikkat çekici bir nokta. Bununla birlikte katılımcılar 1-3 gün arası sürecek bir tatili genellikle tercih etmiyorlar. Aynı şekilde, katılımcılar 2 haftadan fazla süren bir tatile sıcak bakmıyorlar. Katılımcıların yalnızca % 12’ si iki haftadan fazla tatil yapmayı tercih ediyor. Son olarak, katılımcılardan her 4 kişiden biri 2021 tatilini bir ile iki hafta arasında planlamakta.
Konaklama Yeri İçin Aylık Gelir Önemli Mi
Yaz tatili için konaklama tercih edilirken aylık gelir gibi birçok faktör göz önünde bulunduruluyor. Katılımcılar arasında aylık 1500 ₺ ve altında gelire sahip olan her 7 kişiden biri çadır, kamp veya karavan tatilini tercih etmekte. 1500 ile 3000 ₺ arasında gelire sahip olan kişilerin yarısı tatilini bir otelde konaklayarak yapmayı tercih ediyor. Fakat 3000 ile 5000 arasında kazanca sahip kişileri ele aldığımızda, her iki kişiden biri bir ev veya villa kiralayıp tatilini bu şekilde değerlendirmeyi planlıyor. Ayrıca bütçe gözetmeksizin anketimize katılan kişilerin %37’si tatillerini otelde yapmayı planlıyor. Sonuç olarak, katılımcılarımızın aylık kazançları doğrultusunda tatile ayırdıkları bütçe ve bütçeleri ile ilişkili olarak da tatil planlamaları değişim gösteriyor.
2021 için ayrılan tatil bütçesine baktığımızdaysa ortalama 3358 ₺ olduğunu görüyoruz. Bu noktada, cinsiyet kıyaslaması yaptığımızda ise erkeklerin kadınlardan %6 daha fazla ortalama bütçesi olduğunu görüyoruz. Tatile daha kalabalık giden gruplarda bu ortalama zaman zaman artarken en belirgin farklılığın konaklamada yapılan değişiklikler olduğunu görüyoruz. Aylık kazancın ve tatilin tüm tatil planını şekillendiren önemli etmenler olduğu bir kez daha açıkça belli oluyor. Şüphe yok ki siz de bu yazıyı okuyunca tatil konforu ve harcamalarınız arasındaki ilişkiyi tekrar gözden geçireceksiniz.
2021 Yazında Gençlerin Ulaşım Tercihi
2021 yaz tatilinde en çok tercih edilen ulaşım aracı %40 oranla uçak. Havayolu şirketlerinin pandemi koşullarında seyahatlere devam eden ilk toplu taşıma aracı olması, uçağın ilk tercih nedeni olmasını etkilemiş olabilir. Cinsiyet dağılımına bakıldığında ise kadınların erkeklere oranla uçağı iki kat daha fazla tercih ettiği görülüyor.
Araba, ulaşım esnasında en çok tercih edilecek ikinci araç olarak karşımıza çıkıyor. Arabayı ulaşımda kullanacak %37’lik kesimde kadın erkek dağılımı neredeyse eşit. Son dönemlerde pandemi koşulları nedeni ile yolcu düzenlemelerini sıkça değiştiren otobüs firmalarını tercih edecekler ise araştırma kitlemizin yalnızca %17’sini oluşturuyor. Otobüs firmaları yeni düzenlemeler için bu bilgileri gözden kaçırmamalı.
Gece Kulüpleri ve Alışveriş Merkezlerine Karşı Çekince Devam Ediyor
Resmi olarak ilk coronavirüs vakasının ülkemizde görüldüğü 10 Mart 2020 tarihi üzerinden çok zaman geçti; ancak COVID-19 salgını hala tamamiyle bitmiş değil. Hal böyle olunca kalabalık alanlara karşı çekincemiz hala devam ediyor. Geçen süre içerisinde pandemiye bakış açısının değişmesi, duyulan korku ve paniğin dünyada yaşanan sağlık alanındaki yeni gelişmelerle birlikte azalması ve ülkemizde aşılamanın hızlanması, kalabalığa karışmaktan çekince duymayan %34’lük kısmı etkileyen sebepler arasında olabilir. Bununla birlikte, 2021 yaz tatili planlarında katılımcılarımızın %39’u gece kulübüne ve %36’sı alışveriş merkezlerine gitmekten hala çekince duyuyor.
Pandemi başladığından beri tüm kısıtlamaların odağında eğlence yerleri ve alışveriş merkezleri gibi virüsün yayılmasını kolaylaştıran alanlar vardı. Araştırmamız gösteriyor ki 2021 yılı yaz tatil planlarında 2020 senesindeki bazı çekinceler devam etmekte. Alınan tedbirlerin vaka sayısına göre değişiklik gösterdiği durumlarda dahi gece kulüplerinin açılmaması, çekince noktalarının başında gelmesini açıklar nitelikte diyebiliriz. Kapalı alan olan alışveriş merkezlerindeki havalandırma ve sterilizasyona dair endişelerin olması, katılımcıların çekingen tavrını açıklar niteliktedir.
Yaz Tatili Planlarında 2020'ye karşı 2021
Acısıyla tatlısıyla; izolasyonuyla, kısıtlamasıyla 2020 yazını geride bırakıp 2021 yazına giriş yaptık. Peki iki yaz arasında deneyimlerle planlar arasında farklar neler? Geçen seneden bu yana yaz tatili konusunda değişen davranışları, motivasyonları ve çekinceleri özetleyerek sizlere coronavirüsün yaz tatili planlarımızdaki etkilerine dair genel bir tablo çizmek istiyoruz :) İşte elde ettiğimiz ilginç ve bir o kadar sebeplerini tahmin edebileceğimiz detaylar…
Geçen yıla kıyasla ulaşım aracı olarak arabayı tercih edenlerin sayısı neredeyse yarıya düşmüş ve uçak tercihinde benzer bir oranda artış yaşanmıştır. Neredeyse bir buçuk yıldır pandemiyle yaşıyor olmamız, aktif vaka sayılarının düşmesi ve aşı sürecinin hızlanması ile ulaşım tercihlerinin bu yönde değiştiğini söylemek mümkündür.
2020 yazında öne çıkan 3-7 gün arası yapılan tatil süresi 2021 yılında da geçerliliğini korurken 1-3 gün arası yapılması planlanan tatiller her iki sene için de gençlerin son tercihinde yer alıyor. 2020 ve 2021’de harcanan ve harcanması planlanan bütçelerin de gençler arasında benzerlik gösteren bir diğer değişken olduğu söylenebilir. 2020 senesinde tatiline %43’lık bir oranla 1001-3000 TL bütçe ayırırken 2021 senesinde ise bu oran %7 azalmış durumda.
2020 senesinde en alt sırada yer alan ve %9’luk orana sahip tek başına yapılan tatiller, 2021’de radikal bir şekilde yükselerek %54’e ulaşmıştır. 2020 ve 2021’de sosyal alanlara duyulan çekince düşünüldüğünde katılımcılarımızın alışveriş merkezi ve gece kulübü gibi kapalı ve kalabalık alanlardan uzak durmayı tercih ettikleri gözlemlenmiştir.
Araştıran ve Yazan
Eylül Şiri
Ezgi Yavuzbilge
İsmail Poyraz
Merve Çakır
Utku Gençer Gediz