Yaşam stili analiziyle, hedef kitlemizi kimseye soru sormadan, davranışlarından yola çıkarak tanıyabiliyoruz. Yine de göz önünde bulundurmamız gereken en önemli şey; insanların sürekliği değiştiğidir.
Bu yazı, Verizekalılar İçgörü Kütüphanesi'nin 8. yazısı. Bu yazıya başlamadan önce aşağıdakileri okuduğundan emin ol.
Yaşam stili, insanların günlük yaşamlarında yaptıkları tercihlerin, davranışlarının, zevklerinin ve fikirlerinin bütününe verdiğimiz genel isimdir. Yani aslında yaşam stili birisini tanımak için sorduğumuz, o kişinin kim olduğunu anlatan bilgilerin tümüdür. Tüketicilerin temel demografik bilgileri (yaş, cinsiyet), ilgi alanları, izledikleri dizi ve filmler, ilgilendikleri radyo ve haber kanalları, ürün satın aldıkları ve ilgi duydukları markalar, takip ettikleri fenomenler (Enes Batur da Serdar Kuzuloğlu da internet fenomeni), takip ettikleri ünlüler, takipte oldukları politikacılar gibi çeşitli başlıklardaki bilgiler, kişilerin yaşam stilleri hakkında bize detaylı bilgiler verir. Bu başlıklara biraz daha derinlemesine bakmak, veriyi anlama sürecini daha iyi tanımanıza yardımcı olacaktır.
Demografi özelliği, kullanıcıların cinsiyet ve yaş oranı dağılımını gösterir. Kimola’nın yapay zekasının bu kullanıcıların gerçekten cinsiyeti ve yaşı olan birer insan olduğundan emin olduktan sonra bu dağılımı oluşturduğunu da eklemek isterim. Yani, bot hesaplar bu dağılımı etkilememektedir. Ayrıca bu yaşam stili araştırmasını yürüttüğünüz Kimola Analytics platformu, kitleyi belirli bir cinsiyet ve/veya yaş oranına göre filtre etmenize de olanak tanır. En önemlisi ise demografiye göre filtreleme özelliğimiz tüm diğer kategorilerde de çalışmaktadır. Seçtiğiniz kategoride istediğiniz yaş ve cinsiyet aralığını seçerek incelemeler yapabilirsiniz.
İlgi alanları özelliğimiz ise kullanıcıların sosyal medyada bıraktığı dijital ayak izlerini ve davranışlarını analiz ederek hedef kitlenizin neyle ilgilendiğini size söyler. Ayrıca bu ilgi alanları kendi içinde de kırılımlara ayrılmaktadır. Böylelikle kitlenizin bir ilgi alanı olarak yalnızca müzik ile ilgilendiğini değil, müzik türlerinden en çok rock ve pop müzik dinlemeyi sevdiğini de görme ve filtre etme olanağına sahip olursunuz.
TV Şovları özelliğimiz de en önemli başlıklardan biri olarak izleyicilerinizin en çok ilgi gösterdiği 25 TV şovunun bir listesini sunar. Ayrıca, kitlenizin ilgilendiğini düşündüğünüz yapım türleri arasında da filtreleme yapabilirsiniz. Bu özellik, kuruluşunuz için bir medya satın alma stratejisi oluştururken, hedef kitleniz için en doğru TV şovlarını hedeflemenize olanak tanımasının yanı sıra doğru harcama yapmanıza da yardımcı olmaktadır.
Radyolar ve Haber Kanalları özelliğimiz, hedef kitlenizin hangi radyo ve haber platformlarıyla ilgilendiğini size listeleyerek medya satın alma stratejinizde de size yardımcı olur. Haber platformları ayrıca size izleyicilerin tepkileri, zayıf noktaları ve önemli buldukları şeyler hakkında değerli bilgiler de sağlamaktadır. Bu içgörüler, verimli PR ve içerik stratejileri oluşturma konusunda size rehberlik etmektedir.
Markalar özelliğine geldiğimizde kitlenizin etkileşime girdiği, onlar hakkında olumlu veya olumsuz hissettikleri ilk 25 markanın bir listesini verir. Bu özellik, marka iş birlikleri, rakip analizi ve marka yüzü seçimi gibi stratejik kararlarda önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca bu markaların sektörel dağılımını da bu özellik altında görebilmeniz mümkün.
Influencer ve Ünlüler özelliği, etkileyici pazarlama, marka yüzü seçimi, kriz yönetimi vb. gibi stratejik kararlarda kullanmak için verimli veriler sağlar. Influencer’lar ilgi alanlarına göre (oyun, teknoloji, moda vb.) ve ünlüler de mesleklerine göre (müzisyen, iş insanı, sunucu vb. filtreleyebilir ve araştırmanıza farklı bir noktadan devam edebilirsiniz.
Politika kategorimizde ise Kimola Analytics ürünümüz sizin için hedef kitlenizin siyasi partilerle etkileşimlerini analiz ederek, kitlenizin gündelik yaşantılarında siyasetin ve politik kişilerin yerini anlayabilmeniz açısından aksiyon alınabilir veriler sunar ve kitlenizin sosyolojik konumunuzu anlamanıza yardımcı olur.
Ayrıca sosyal dinleme (monitoring) özelliğimiz sayesinde, hedef kitle oluştururken kullandığınız tanımlı anahtar kelimeler doğrultusunda üretilen tüm içerikleri size sunar. Ayrıca bu anahtar kelimeleri içeren her bir içeriğin orijinal mi yoksa sadece kullanıcı tarafından yapılan bir retweet mi olduğunu da görebilirsiniz. Bunun yanı sıra yakalanan bahsedilmelerde spesifik olarak kelime gruplarını arayabilir ve konuşmaları cinsiyet, yaş ve tarih aralığına göre filtreleyebilirsiniz.
Yaşam stilini analiz ederek hedef kitlemizdeki kimseye soru sormadan, direkt olarak davranışlarından yola çıkarak onları tanıyabiliyoruz.
Soru sormadan bir grup insanı tanıyabilmenin;
Yaşam stili verisindeki en önemli başlık ilgi alanlarıdır. Kişilerin ilgi alanları, aslında nasıl kişiler oldukları ve nasıl bir yaşam sürdürdüklerine dair büyük ipuçları barındırır. Sorduğunuz zaman hemen herkes film izlemekten ve kitap okumaktan hoşlanır, peki kim ilgi alanlarına “internette komik video izlemek” yazar? Ayrıca hemen hepimiz komedi severiz, peki hepimizin en sevdiği komedyen Cem Yılmaz mıdır? Veya Ricky Gervais mi?
Bu bilgileri soru-cevap yoluyla almak istediğimizde yanıt verenler her zaman kendini olduğu gibi yansıtamayabiliyor. Bazen kendimizi daha iyi biri gibi hissetme isteği, veya bazı zevklerimizi onlardan utandığımız için başkalarına söylememe gibi nedenler, sorulara yanıt verirken gerçeği değil de bize daha doğru gelen (veya gerçek olmasını istediğimiz) seçenekleri söyleyebiliyoruz.
Ayrıca "komedi sevmek" çok geniş bir tanımdır. Recep İvedik de Friends de komedinin farklı türlerinden eserlerdir. Dolayısıyla hedef kitlenizin ilgi alanlarını doğru tanımak için bu alanların derinine inmek çok önemlidir. Dolayısıyla kişilerin yaşam stilini doğru analiz edebilmek için, ilgi alanlarını genel hatları ile bilmek yetmez. Daha derine inilmeli, hatta ilgili alanlarının birbiri ile ilişkisi de incelenmelidir.
Sosyal medyadaki mizah hesaplarında, mizah ve politikanın bir araya geldiğini görüyoruz. İnsanların politik gelişmelere tepkilerini mizah yoluyla gösterdiğini de sıklıkla görmekteyiz. Bu gibi durumlarda iki ilgi alanının birbiri ile ilişkilendirildiği durumları görürüz.
Ayrıca bir kişinin en çok ilgilendiği farklı alanları da birlikte değerlendirmek yaşam stilini anlamak için bize büyük ipuçları verir. Örneğin hedef kitlenin en çok ilgilendiği 5 ilgi alanı içinde alışveriş, makyaj, moda konularının yer alması, hedef kitlenizin kişisel bakıma, dış görünüşe düşkün ve para harcama eğilimi olan bir kitle olduğunu söyler. En çok ilgilendiği konular diziler, filmler ve kitaplar olan kişilerin ise daha çok evde olabileceği ve yalnız yapılan etkinliklerden hoşlandığı çıkarımına varılabilir.
Yaşam stili verisini doğru yorumlamak için, verilere bir detaylı olarak bakmak ve tüketicilerin genel motivasyonlarını sorgulamak gerekir. Daha önce bahsettiğimiz örneklerde olduğu gibi; birinin spora ilgisi olduğunu bilmekle hangi spora ilgisi olduğunu, bu spora ilgisinin ne kadar olduğunu bilmek arasında büyük farklar var. Eğer siz sadece milli takımın maçlarını izliyorsanız, tüm lig maçlarını takip eden arkadaşınızla kıyasladığınızda ilgi düzeylerinizde çok önemli farklılıklar gözlemlersiniz. Başka bir örnekte; birinin bir siyasi partiyi takip etmesi veya bu siyasi parti ile etkileşime girmesi, kişinin bu partinin seçmeni olduğu anlamına gelmeyebilir. Bu iki örnek bize şunu gösteriyor: Çeşitli kişi ve konularla ilgilenmemize neden olan tek motivasyon sevgi değil; bazen merak bazen de tepki olabilir.
Bir hedef kitlenin belirli bir zaman aralığındaki dijital ayak izlerinden yola çıkarak, hedef kitleniz hakkında pek çok şey öğrenebilirsiniz. Tüketicinizin ilgi alanlarından, takip ettiği dizilerden, okuduğu gazetelerden hareketle nasıl bir kişi olduğuna dair pek çok çıkarım yapabilirsiniz. Fakat yaşam stili verisini yorumlarken göz önünde bulundurmamız gereken en önemli şey; insanların sürekliği değiştiğidir. Bu yüzden bir hedef kitlenin yaşam stili hakkında düzenli aralıklarla bilgi toplamak hatta çeşitli zaman aralıkları arasındaki değişimi incelemek de hedef kitlenizin tercihlerini, nelerden etkilendiğini anlamak ve gündemi nasıl değerlendirdiğini öğrenmek için çok doğru bir yaklaşım olacaktır.
